De hond als spiegel van de mens
Alma
Februari 2015. In de reisbench zat, afkomstig uit Bulgarije, een groot, beerachtig bruin wezen. Ze heette Alma.
Een hond komt niet toevallig op je pad.
Alma had de eerste paar jaar van haar leven in Bulgarije doorgebracht aan de ketting.
Bij mij was ze vrij. Uiterlijk vrij, niet innerlijk want die ketting zat ook in haar, was deel van haar identiteit geworden. Bijvoorbeeld, als ze van mij vandaan liep omdat ze ’s avonds nog niet naar binnen wilde, liep ze nooit verder weg dan 5 meter en ging dan liggen in een ‘sla-me-niet’ pose (ik prees haar uitvoerig, draaide me om en we gingen opgewekt samen het huis in). Als we wandelden liep ze altijd ‘kalm’ en ook los met mij mee, ze was makkelijk, met alles. Ogenschijnlijk de ideale hond. In werkelijkheid een getraumatiseerde, over-aangepaste, onzekere ziel.
Totdat een half jaar later, iets gebeurde wat mij tot tranen ontroerde. We stonden aan de rand van de grote zandvlakte: ze hief haar hoofd hoog op, er ging iets onzegbaars door haar heen, ze nam het besluit van haar leven en ze schoot in een ruk de vlakte op. Voor de allereerste keer in haar leven was ze wie ze was: een Hond. Ze vloog letterlijk over het zand. De ketting was af. Ze was vrij.
Ook zonder dwangtechnieken leer je als kind in deze wereld om je aan te passen en in te houden. Een kind in haar totale afhankelijkheid van ouderfiguren, kan niet anders dan zich zo voegen dat het de ouderlijke liefde niet verliest: het vrije kind wordt in meerdere of mindere mate een aangepast mensje. Die aanpassingen worden deel van wie je denkt dat je bent. Dat kan zo sterk werken, dat je angst krijgt om buiten de range van die ‘ketting’ te gaan, oftewel: buiten je comfort zone gaan. De comfortzone voelt als veilig, maar is tegelijk een ontkenning van delen van het Zelf. Er buiten treden is niet simpel, net zo min als het dat voor mijn hond was. Maar daar, over die grens, kun je wel vrijheden ontdekken die je ook in je hebt en die je helen als mens. Zoals mijn Alma als hond geheeld werd toen ze losbrak van de ketting.
Maja Nowak
Sinds decennia houdt Maja Nowak zich bezig met mensen en honden. Als een hond onbewerkte, afgesplitste delen in zijn mens triggert, en die reageert vanuit die onbewuste lading op zijn hond, dan zet zich een vicieuze cirkel van miscommunicatie in werking. En omgekeerd: naarmate je vrijer, meer jezelf mag zijn, kan ook je hond meer zichzelf zijn. In die zin spiegelen mens en hond elkaar in hun verbinding. Dat betekent ook dat je als mens de spiegeling van je hond als een uitnodiging aan jou mag zien om jezelf verder te ontwikkelen.
De naam van mijn Praktijk voor Coaching: “De hond als spiegel van de mens” komt overeen met de titel van het boek Der Hund als Spiegel des Menschen van Maike Maja Nowak (Munchen 2023 ISBN 978-3-442-39405-0); gebruik is met uitdrukkelijke toestemming van de auteur.